Opkomende economieën zijn gebaat bij wereldwijde integratie, niet bij fragmentatie. Geïsoleerd verliezen landen hun veerkracht en worden ze kwetsbaarder voor crises. “Investeringen en financieringen moeten daarom in het teken staan van het bevorderen van samenwerking, handel en gelijkheid”,  zegt Triodos beleggingsstrateeg Maritza Cabezas Ludena.

Fragmentatie vormt een bedreiging voor met name de meer kwetsbare opkomende economieën. “Ketenverstoringen en oplopende geopolitieke spanningen, gevolgd door exportbeperkingen en zelfs boycots, kunnen in sommige landen grote delen van de economie ontwrichten. Nieuwe handelspartners zijn niet zomaar gevonden”, aldus Cabezas. Fragmentatie is niet nieuw. Deze trend zette al in na de financiële crisis van 2008 en ging door na Brexit en als gevolg van de oplopende spanningen tussen de VS en China. Cabezas: ”En ook de oorlog in de Oekraïne zet de relaties tussen vele landen verder op scherp en dat is niet goed voor hun economische ontwikkeling.”

Wat betekent dat dan voor beleggingsstrategieën? Beleggers zitten toch niet aan de knoppen van de wereldpolitiek?
Cabezas: “Nee, maar hun beslissingen wat wel en wat niet te financieren hebben natuurlijk wel impact. De vraag of investeringen al dan niet bijdragen aan wereldwijde integratie - het tegendeel van fragmentatie - is voor Triodos Investment Management (Triodos IM) daarom een bijzonder belangrijk criterium. Veerkracht opbouwen is voor opkomende economieën van levensbelang om volgende crises goed te kunnen beheersen. Wij willen bijdragen aan het opbouwen van die veerkracht door het faciliteren van een stabiele stroom aan private investeringen, ook en juist naar de kwetsbare landen.”

De belegger denkt dan meteen: oei, risico! 
Cabezas: “Dat klopt. Daarom zet Triodos IM ook zo zwaar in op de kwaliteit van risicobeoordeling en risicobeheersing. Beleggen gaat niet om het vermijden van risico’s, maar om het beheersen ervan. Dat doen we door een zeer strikte beoordeling van de risico’s en impactdoelstellingen en daaropvolgend voortdurende monitoring. We gaan naar de landen toe, en vormen ons op basis van gesprekken met diverse partijen, en een keur aan gespecialiseerde data, een beeld van de sociaaleconomische en politieke omstandigheden. Allemaal in het besef dat deze risico’s even belangrijk zijn als hoge inflatie of hoge rentes. Dat beeld vullen we aan met het perspectief van de bedrijven die wij financieren: omdat Triodos IM een impactbelegger is, kijken we ook naar de mensen en de lokale omgeving waarin we investeren, de manier waarop een onderneming bestuurd wordt, de normen en waarden die men hanteert en de ecologische voetafdruk. Ook dat moet allemaal aansluiten bij het doel om met onze beleggingen duurzaamheidtransities te bevorderen.”

Wat betekent dat concreet? Op welke terreinen kunnen beleggers daaraan bijdragen?
Cabezas: “Triodos IM belegt in financiële instellingen die kleinere bedrijven en huishoudens in opkomende markten toegang tot financiële dienstverlening bieden en financiert hernieuwbare energieprojecten. Hiermee betrekken wij kwetsbare groepen en minderheden bij de economische ontwikkeling van hun land. En daardoor wordt de veerkracht van een economie dan weer versterkt. Want uitsluiting is niet alleen op individueel, menselijk niveau een slechte zaak, ook op macro-economisch niveau snijden samenlevingen zichzelf in de vingers als grote groepen mensen niet mee kunnen doen.”

Hoe draagt Financial Inclusion daaraan bij? 
Cabezas: “Triodos Microfinance Fund, een van onze Financial Inclusion-fondsen, bereikt met zijn beleggingen in financiële instellingen indirect ruim 22,1 miljoen zelfstandigen en kleine bedrijven. Van die kredietnemers is 78 procent vrouw. Die twee groepen spelen een cruciale rol in de sociale en economische ontwikkeling van hun omgeving.”

En Renewable Energy?
Cabezas: “Onze Energy and Climate strategie is erop gericht klimaatverandering te beperken door de transitie naar schone en duurzame energie te financieren. Triodos Emerging Markets Renewable Energy Fund verstrekt met dat doel langlopende senior leningen voor de bouw van wind- en zonneparken en waterkrachtcentrales. In aanvulling daarop financieren we initiatieven die schone decentrale energiebronnen exploiteren, zoals kleinschalige elektriciteitsnetwerken. Ook hier ligt de focus vooral op lokale sociale en economische ontwikkeling. Vaak gaat het om projecten die zonder dit fonds geen financiering hadden gekregen. Dat biedt dus ook meerwaarde aan de beleggers in het fonds.”

En hoe dragen deze beleggingen dan bij aan het voorkomen van fragmentatie?
Cabezas: “In ieder geval dragen ze bij aan de mogelijkheden die een land heeft om de risico’s van fragmentatie te mitigeren. Met investeringen in schone energie krijgen landen en regio’s die extra kwetsbaar zijn voor klimaatverandering meer financiële kracht om tegenvallers op te kunnen vangen. Het zijn investeringen in het fundament van de economie: duurzame en betaalbare energie is cruciaal voor welke sociaaleconomische ontwikkeling dan ook. Fragmentatie is daarmee niet de wereld uit - en dat zal ook niet zomaar gebeuren - maar door op dit front internationaal samen te werken, zetten we wel stappen om de ongelijkheid tussen landen te verminderen.”