Geopolitieke spanningen, hoge schuldenlasten en technologische revoluties confronteren beleggers wereldwijd met groeiende onzekerheden. Financiële markten ervaren meer volatiliteit, recentelijk nog met een uitschieter na de Japanse flitscrash. Structurele megatrends zoals digitalisering en de energietransitie kunnen houvast bieden, stelt Sander Zondag, Chief Investment Officer bij het wereldwijd beleggende aandelenfonds OBAM. “Megatrends helpen bij de selectie van de juiste bedrijven in de juiste bedrijfstakken.” 

De wereld zit de komende jaren in een enorme transitie en dat gaat gepaard met ingrijpende veranderingen. De toename van (geo)politieke spanningen en economische onzekerheden vormen een grote uitdaging voor beleggers. Zondag wijst onder meer op de verslechterende relatie tussen de Verenigde Staten en China: van handelspartners verschuiven ze naar tegenstanders. “De wereld wordt steeds meer bipolair, met aan de ene kant het Westen en aan de andere kant landen als China, Rusland, Noord-Korea en Iran.” 

Deze geopolitieke ontwikkelingen hebben gevolgen voor de internationale handel, die volgens Zondag steeds regionaler zal worden. “Landen en bedrijven willen niet langer afhankelijk zijn van andere, verre regio’s voor cruciale goederen en diensten. Kijk naar Taiwan dat door China wordt bedreigd. Taiwan produceert zo’n 85% van de hoogwaardige semiconductors. Als die toevoer ook maar even hapert, heeft dat een enorme impact, wereldwijd. Europa en de VS zijn wakker geworden en bouwen nu aan hun eigen chipindustrie.” 

Ook zijn er zorgen over de groeiende schuldenberg. Sinds de financiële crisis van 2008 en de pandemie in 2020 stapelen sommige landen schuld op schuld. Dit alles, gecombineerd met een groeiend populisme in zowel Europa als de VS, draagt bij aan een volatiel investeringsklimaat.” 

Focus op de langere termijn via megatrends

Zondag kan zich voorstellen dat de onzekerheden beleggers afschrikken. “Het is echter verstandig om te blijven beleggen. Op de lange termijn is investeren in aandelen van kwaliteitsbedrijven een van de beste manieren om consistent kapitaal op te bouwen. Het OBAM-fonds heeft in de afgelopen 30 jaar dankzij zijn langetermijnstrategie een gemiddeld rendement van 11% netto per jaar weten te behalen.”

Zondag benadrukt dat een focus op de lange termijn cruciaal blijft voor succesvol beleggen. “Bedrijfsmodellen die goed aansluiten op  megatrends zullen naar verwachting beter presteren dan de brede markt.” Een van de meest prominente trends in de wereld in transitie, is volgens Zondag de voortschrijdende digitalisering.

Die digitalisering is door de Covid-pandemie in een stroomversnelling geraakt, en leidt tot een toenemende afhankelijkheid van digitale platforms en technologieën, maar ook tot de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) en automatisering. “Digitalisering is een megatrend die structureel blijft groeien, aangedreven door innovaties in (mobiel) internet, cloud computing en AI-ontwikkelingen”, stelt Zondag. 

Deze trend biedt volop kansen voor bedrijven die vooroplopen in de technologische ontwikkelingen – onder meer door automatisering en het gebruik van AI – maar stelt tegelijkertijd hoge eisen aan investeringen in infrastructuur en ontwikkeling. “We verwachten bijvoorbeeld veel van AI in de ontwikkeling van medicijnen. Dat zal in de toekomst veel sneller en goedkoper gaan. ” 

Energietransitie en demografische veranderingen 

Een andere megatrend is de energietransitie, noodzakelijk om de klimaatdoelen te bereiken. Hiervoor is een grootschalige elektrificatie van de economie nodig. “Dit biedt kansen voor bedrijven die actief zijn in de opwekking van en de infrastructuur voor duurzame energie. Fossiele energie hebben we niet in onze portefeuille”, stelt Zondag.  

China is hier wel een risicofactor, tekent Zondag aan. “Europa en de VS zijn in hun energietransitie afhankelijk van China, waar zo’n 85 tot 95% van de zonnepanelen vandaan komt. Ook is Europa afhankelijk van Chinese batterijtechnologie en elektrische auto’s. Beide sectoren worden zwaar gesubsidieerd in China.” 

Vergrijzing is een megatrend die kansen creëert in de hele sector gezondheidszorg en in sectoren die inspelen op de behoeften van een steeds oudere wereldbevolking. Zondag: “Een belangrijke ontwikkeling hierbij is de toename in besteedbaar inkomen van de groeiende middenklasse in opkomende markten. Dit biedt een groeiende afzetmarkt voor bedrijven die zich richten op hoogwaardige (merk-) consumentenproducten. Onder meer Europese bedrijven in de luxegoederensector, zoals LVMH, profiteren hiervan.”

Bedrijfstakken met een comparatief voordeel

Hoe OBAM deze trends in de portefeuille vertaalt?  “We kijken naar die bedrijfstakken die het meeste van deze trends profiteren, en daarbinnen naar de beste bedrijven. Zo’n 80% van onze aandelenposities heeft raakvlakken met een of meerdere van deze megatrends”, vertelt Zondag. Vooral sectoren met een comparatief concurrentievoordeel vallen in de smaak bij Zondag. “Denk aan de IT en de gezondheidszorg in de VS. De voorsprong die enkele grote bedrijven daar hebben, is lastig in te halen. In mode en luxegoederen is Europa weer dominanter.”  

Een voorbeeld van een sector waarin OBAM niet belegt is de auto-industrie. “Vooral de Duitse industrie is aan het kraken en wordt links en rechts ingehaald door Chinese concurrenten die auto’s tegen dumpprijzen verkopen. De hele auto-industrie is wat ik noem een capital destructive sector. Bedrijven staan voor een enorme kapitaalintensieve transitie naar elektrische auto’s en erg lekker loopt dat niet. De meeste westerse bedrijven verdienen momenteel niet op de elektrische auto.” 

In plaats van  industrietakken waar 100 bedrijven elkaar beconcurreren, heeft Zondag een sterke voorkeur voor sectoren met hoogstens 3 of 4 toonaangevende bedrijven wereldwijd. Van de 140 bedrijfstakken blijven er dan hooguit 40 tot 60 interessante goed gestructureerde bedrijfstakken met bovengemiddelde groei en margestructuren over.

Bedrijven met een diepe slotgracht 

Qua bedrijven selecteert OBAM onder meer op bedrijfsmodel en concurrentiekracht. Zondag noemt daarbij bedrijven met een ‘moat’ – een slotgracht die de concurrentie buitenhoudt – vooral interessant. Deze bedrijven leveren unieke producten of diensten, die moeilijk na te bootsen zijn en kunnen daardoor hun marktaandeel en hoge winstmarges behouden, zelfs in uitdagende tijden. Een voorbeeld is ASML in Nederland, dat wereldwijd een bijna monopolistische positie met unieke  logistieke lijnen, heeft opgebouwd in de halfgeleiderindustrie.

Belangrijk is dat bedrijfsmodellen zoveel mogelijk ‘capital light’ zijn  Zondag: “Dat houdt in dat ze gemakkelijk kunnen doorgroeien zonder veel extra kapitaalinvesteringen. Het maakt veel verschil of je voor 100 euro aan extra omzet 30 of 50 euro moet investeren of slechts 10 euro.” Ook veel AI-toepassingen zullen enorme investeringen vergen, maar als die eenmaal zijn gedaan zal dat als een vliegwiel doorwerken op de omzetten, verwacht Zondag. “Weinig bedrijven hebben voldoende kasstromen om die investeringen te doen: onder meer Microsoft, Amazon, Google . Zij bouwen per saldo een grote voorsprong op.” 

Bedrijven met concurrentievoordeel blinken volgens Zondag uit op onder meer sterke marktpositie, innovatie, lagere kostenstructuur, goed personeel en veelal ook merkbekendheid.