ESMA heeft op 24 juli haar ideeën over de herziening van het duurzaamheidsraamwerk gepubliceerd. Het is goed, ook voor financiële partijen, om nu al na te denken over wat er moet gebeuren om het raamwerk de volgende fase in te brengen.
Eerder heb ik in de Investment Officer gepleit voor de ‘pauzeknop’. Laat de huidige Europese duurzaamheidsregelgeving eerst goed uitkristalliseren alvorens je aanpassingen maakt in het raamwerk. Tegelijkertijd is het goed als wetgevers en stakeholders, waaronder ook financiële marktpartijen, nu de tijd nemen om goed na te denken welke aanpassingen er nodig zijn om het duurzaamheidsraamwerk naar een volgende fase te brengen.
Herziening SF raamwerk volgens ESMA
ESMA heeft in haar publicatie ‘ESMA Opinion Sustainable investments: Facilitating the investor journey, A holistic vision for the long term’ een aantal belangrijke punten aangestipt die vatbaar zijn voor herziening. Ten eerste gaat zij in op het begrip ‘duurzame belegging’ in de zin van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). ESMA is van mening dat het begrip ‘duurzame belegging’ langzamerhand uitgefaseerd moet worden en dat de EU Taxonomie de enige duurzaamheidsstandaard moet worden.
Ten tweede is ESMA voorstander van een productcategorisering die ziet op met name retailbeleggers als doelgroep met als prominente productcategorieën ‘duurzame beleggingen’ – lees EU Taxonomie – en ‘transitie beleggingen’. Om het voor de retailbelegger beleggen nog inzichtelijker te maken zou hieraan een ‘grading’ systeem dan wel duurzaamheidsindicatoren moeten worden gekoppeld.
Sustainable investment
Het begrip ‘duurzame belegging’ zoals omschreven in de SFDR blijft een heikel punt. Het is één van de sleutelbegrippen uit het Europese duurzaamheidsraamwerk. Maar eenduidige invulling wordt hieraan niet gegeven. De EU Taxonomie is daarentegen, door de strenge criteria die hieraan worden gesteld, beter te duiden en te identificeren. Toch lijkt het op korte termijn uitfaseren van duurzame beleggingen voor de EU Taxonomie niet verstandig dan wel haalbaar.
Op dit moment zijn beleggingen die voldoen aan de EU Taxonomie nog steeds beperkt, hoewel met de komst van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) mogelijk het aanbod enigszins zal vergroten. Maar omdat voor bepaalde economische activiteiten nog geen screeningscriteria zijn opgesteld en beleggingen buiten de EU niet snel voldoen aan de EU Taxonomie – denk daarbij aan duurzame beleggingen in emerging markets – lijkt een snelle uitfasering niet realistisch en wenselijk. Hierdoor blijft er toch behoefte aan (invulling van) het begrip ‘duurzame belegging’.
Product categorisering
Een groot deel van de voorstellen van ESMA hebben als doel om meer inzicht te bieden aan de retailbelegger. Die focus lijkt zonder meer een juiste. Het huidige SFDR regime biedt de retailbelegger (veel te) weinig inzicht. De vele SFDR templates zullen niet door een gemiddelde consument worden gelezen noch worden begrepen. Product categorieën kunnen volgens ESMA hierbij een belangrijke rol spelen. De Europese Commissie heeft destijds in haar consultatie over de herziening van SFDR al input van de markt opgehaald rond productcategorisering. Veel varianten zijn hierbij denkbaar.
Ook het Platform voor Sustainable Finance (PSF) is bezig dit te ontwikkelen. De vraag rijst of het ontwikkelen van productcategorieën altijd wel voldoende aanknopingspunten bieden voor de retailbelegger. ESMA doet concrete voorstellen over productcategorieën die zien op de EU Taxonomie en transitiebeleggingen. Maar juist de EU Taxonomie en transitiebeleggingen zullen te weinig door retailbeleggers begrepen worden. Uiteindelijk zou de uitkomst kunnen zijn dat alle nieuwe voorstellen voor productcategorisering te weinig opleveren voor de retailbelegger.
Retail focus: labelling
Meer zou verwacht mogen worden van labelling, grading en duurzaamheidsindicatoren, zoals ESMA ook aangeeft. Labelling op basis van letters zoals de nutri-score voor voedingsmiddelen of energielabels voor bijvoorbeeld wasmachines of kleuren zijn duidelijke en eenvoudige indicatoren waarop retailbeleggers afgaan. Met dit soort labels zijn consumenten immers al bekend.
Het opstellen van een ‘shades of green’ label van een retailbeleggingsproduct, gecombineerd met een letter die de ESG focus van het product duidt, zou uiteindelijk de logische uitkomst moeten zijn. Met een dergelijk label ondervang je ook dat consumenten op eenvoudige wijze worden geïnformeerd over beleggingsproducten die in zijn geheel niet duurzaam zijn.
Kritiek op dergelijke labels zal er niettemin zijn. Juist omdat labels een te vereenvoudigde voorstelling van de werkelijkheid zijn. Toch zal een gemiddelde consument eerder afgaan op een duurzaamheidslabel dan de informatie gegeven in een prospectus, SFDR template of PRIIPs KID en is daarom een onmisbaar in de toolkit. Om retailparticipatie in duurzaam beleggen toegankelijker te maken is het dan ook zaak dat er tempo wordt gemaakt in het ontwikkelen van ‘shades of green’ duurzame beleggingslabels.
Randy Pattiselanno is Manager Strategy & Regulatory Affairs bij Dufas (Dutch Fund & Asset Management Association).
