De meeste research-stukken over inflatie richten zich op de periode vanaf 1950, na de Tweede Wereldoorlog, of vanaf de jaren ’80 nadat oud Fed-voorzitter Volcker de inflatie kapot maakte door een machtige serie renteverhogingen.
Toch bieden die periodes minder informatie dan op het eerste gezicht lijkt. Sinds de jaren ’50 zijn er maar twee grote inflatiebewegingen geweest, en sinds de jaren ’80 maar één. Onderstaande grafiek toont de inflatie in Amerika per kalenderjaar sinds 1775. Wat daar uit blijkt is dat vóór 1950 inflatie er behoorlijk anders uit zag. Negatieve inflatie kwam (bijna) net zo vaak voor als positieve inflatie.
Dat beeld wordt nog wat duidelijk als we een 20-jaars voortschrijdend gemiddelde kijken. Uit de grafiek hieronder komt naar voren dat de periode vóór 1950 wordt gekenmerkt door lange perioden met negatieve inflatie gevolgd door lange perioden met positieve inflatie.
De Fed
Wellicht dringt de vraag zich op welke rol de Federal Reserve hier speelt. En hoewel ik denk dat de opkomst van de Fed zeker heeft bijgedragen aan de inflatie-ontwikkeling – denk bijvoorbeeld aan lagere inflatie-volatiliteit – moet dit niet worden overschat. De Federal Reserve werd opgericht in 1913 en in de decennia erna was de inflatie hoog. Dit had niet zozeer met het beleid van doen maar meer met de Eerste Wereldoorlog. Het duurde tot 1994, alvorens de eerste discussies over een expliciet inflatiedoel begonnen en pas in 2012 werd een officiële inflatiedoelstelling opgenomen.
Feit is dat niet kan worden uitgesloten dan de afgelopen 70 jaar eerder de afwijking zijn die de regel bevestigen.
Inflatiedrijvers
Naast monetair beleid zijn er ook andere factoren die een rol spelen voor de inflatie op lange termijn. Dat zijn veelal de usual suspects: demografie, globalisering, technologie, oorlog en geluk (of pech). Voor een aantal van deze factoren is de case te maken dat ze in de komende decennia een minder drukkend effect op de inflatie zullen hebben. Daarover volgende keer meer.
Jeroen Blokland is oprichter van True Insights, een platform dat onafhankelijke research biedt om gediversifieerde multi-asset portefeuilles samen te stellen. Blokland was laatstelijk hoofd multi-assets bij Robeco. Zijn “grafiek van de week” verschijnt iedere donderdag op Investment Officer.
