Jeroen Blokland
Column
Opinie

Grafiek van de week: kan zomaar een karige feestmaand worden

De Amerikaanse detailhandelsverkopen stegen in oktober 1,3 procent, hetgeen meer was dan verwacht. Zonder de volatiele componenten auto’s en benzine stegen de verkopen met 0,9 procent, eveneens meer dan verwacht. De beter dan verwachte consumentenbestedingen zijn voor flink wat beleggers en economen reden om te veronderstellen dat er geen nieuwe Amerikaanse recessie komt. Maar ik ben daar niet meteen van overtuigd.

De reden dat de consumentenbestedingen zo goed blijven liggen, ook al dalen de reële lonen al 19 maanden achtereen, is dat Amerikanen massaal hun spaargeld inzetten. De grafiek hieronder laat zien dat de spaarratio is gedaald tot 3,1 procent, een bijzonder laag niveau uit historisch perspectief.

Graf 1

Het lijkt logisch om aan te nemen dat als Amerikanen minder besparen, hun bestedingen omhoog gaan en vice versa. Maar het kan nooit kwaad om dit feitelijk te checken. In de grafiek hieronder staat de 6-maands groei van de detailhandelsverkopen afgebeeld, gerangschikt naar de 6-maands veranderingen van de spaarratio. In ‘groep 1’ zitten de 6-maands veranderingen van de detailhandelsverkopen voor 10 procent van de waarnemingen met de grootste stijging van de spaarratio. Gemiddeld daalden de verkopen met 0,8 procent. Dus als consumenten heel veel meer sparen dalen hun bestedingen. Omgekeerd klopt het plaatje ook. Wanneer consumenten het hardst ontsparen, stijgen de detailhandelsverkopen het meest.

Weinig ruimte voor meer

Het probleem is natuurlijk dat op 3,1 procent er weinig ruimte meer is om nog meer te ontsparen. Zeker niet als we in ogenschouw nemen dat de inflatie nog steeds erg hoog is, de Amerikaanse economie vertraagt, en de werkloosheid vanaf hier zal oplopen. Vooral dat laatste zorgt er doorgaans voor dat consumenten voorzichtiger worden. Als de zorgen over je baan toenemen, heb je minder zin om ‘lekker geld uit te geven.’

Excess savings

Lange tijd kon de trend van bovengemiddelde bestedingen worden onderbouwd door de ‘excess savings.’  Dit zijn in belangrijke mate de enorme overheidscompensatie en subsidies om de impact van de COVID-lockdowns te beperken. Maar inmiddels gaat die vlieger steeds minder op. Huishoudens met lage en modale inkomens zijn voor een groot deel door hun extra spaargeld heen. Volgens de Federal Reserve zijn de excess savings van de 25 procent met de laagste inkomens gedaald tot onder de USD 3.000. Om dit in perspectief te plaatsen: de huren zijn met ongeveer USD 350 per maand gestegen sinds de start van 2021. Huishoudens met hoge inkomens gaven hun extra spaargeld sowieso minder uit. Dus die gaan de boel niet redden.

Graf 2

Kijken naar Amazon & Co.

Een sterk gedaalde spaarratio, minder tot weinig excess savings, minder gunstige economische vooruitzichten en stijgende werkloosheid vergroten de kans op een bestedingsstop. Als dat gebeurt is een nieuwe Amerikaanse recessie dichtbij. De feestdagen zijn een belangrijk ijkpunt of consumenten inderdaad geneigd zijn minder te besteden. De laatste berichten van Amazon en andere online winkeliers waren niet al te bemoedigend. Een bevestiging van een minder uitbundig bestedingspatroon kan zomaar zorgen voor nieuwe druk op Amerikaanse techbedrijven en daarmee de beurs als geheel. Gelukkig hebben beleggers de ‘pivot-droom’ nog.

Jeroen Blokland is oprichter van True Insights, een platform dat onafhankelijke research biedt om gediversifieerde multi-asset portefeuilles samen te stellen. Blokland was laatstelijk hoofd multi-assets bij Robeco. Zijn grafiek van de week verschijnt elke donderdag op Investment Officer.