De Amerikaanse economie is veel dynamischer dan de Europese. Nieuwe cijfers van het CBS bevestigen die trend. In Nederland is de boosdoener met name de roekeloze manier waarop hele bedrijfstakken worden bedreigd door het CO2-beleid. Het elektriciteitsnet is al overbelast en als de windmolens op zee niet worden geschrapt, wordt de netbelasting nog kritischer. Maar er zijn nog andere redenen waarom de VS zo veel sneller groeien.
Bron: CBS.
De grafiek geeft de recente cijfers (2020 tot 2023) voor de jaarlijkse groei van de arbeidsproductiviteit in de private sector. Donkerblauw is de winst in de productie per uur wanneer werknemers overstappen van een laagproductieve sector naar een dynamische sector. Lichtblauw is de toename van de productie per uur in de hele private economie.
We zien de achteruitgang in de Eurozone vergeleken met de VS. Dat is het gevolg van de vier grote voordelen van Amerika boven de landen van de Eurozone:
- Veel lagere energiekosten en zekerheid wat betreft de beschikbaarheid van energie in de toekomst.
- Geen last van een toezichthouder in de vorm van de Europese Commissie die in de aanval gaat tegen de meest productieve sector, de IT-reuzen uit Californië.
- Een grote kapitaalmarkt en kapitaalverschaffers die ervaring hebben in de begeleiding van startende ondernemingen.
- Minder afhankelijkheid van export naar China, door de grote binnenlandse markt en door een andere geografische verdeling van de export.
Kan de Eurozone een comeback maken?
- Lagere energiekosten komen alleen binnen bereik bij een grootschalige omslag naar kernenergie. Die gaat komen, maar eerst moet de politiek de draai naar nucleair doorzetten, en dan zijn nog een paar jaren nodig om de nieuwe nucleaire capaciteit te installeren.
- De Europese Commissie wordt opgestookt door de aanhangers van woke die menen dat Facebook en Twitter gevaarlijk zijn voor de democratie. De EU ziet ook niet dat marktmacht in de 21e eeuw anders is dan in de tijd van spoor en staal. Spoorstaven zijn niet na tien jaar verouderd; Xerox en Nokia worden ingehaald en verdwijnen. Zie ook dit artikel.
- Wat vooral ontbreekt zijn financiers met ervaring in de begeleiding van succesvol lijkende nieuwe bedrijven. Ook in Nederland is dat niveau laag. Een extreem voorbeeld was wel hoe de Universiteit van Amsterdam geen idee had – en dus kennelijk ook geen goede adviseurs kon vinden – hoe om te gaan met de uitvindingen van Ronald Plasterk.
- Vooral Duitsland is gevoelig voor de verliezen op de Chinese markt. Schepen met auto’s gaan niet meer van Duitsland naar China, maar van China naar Duitsland.
Tot slot één suggestie om de productiviteit snel te verbeteren in de grootste sector van onze economie, de gezondheidszorg: geef iedereen spraaksoftware. Artsen en verpleegkundigen besparen dan per werkdag één tot anderhalf uur aan papierwerk, tijd die vervolgens beschikbaar komt voor de patiënten.
Eduard Bomhoff is voormalig hoogleraar monetaire economie en was in het verleden bestuurder bij twee grote pensioenfondsen.
